Wettelijke indicatoren

Onderstaande indicatoren zijn gebaseerd op de Regeling van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 10 november 2017, nr. 2017-0000031576, tot vaststelling van de beleidsindicatoren die door provincies in de ambities en ambitieverantwoording worden opgenomen.

Voortgang en trends In lijn met de wens naar een transparante en open provincie is net als vorig jaarverslag de voortgang van de effecten van ons beleid inzichtelijk gemaakt (de indicatoren). We doen dit door een signalering te geven in de voortgang en de trend van de indicatoren.
Voortgang	onbekend	goed	aandachtspunt	niet volgens planning
Trend	onbekend	stabiel	positieve ontwikkeling	negatieve ontwikkeling
Voortgang: Met een stoplichtscore geven we aan of een streefwaarde volgens planning is gehaald. Deze score wordt daarna verder toegelicht (cijfermatig zoals percentages, bedragen, hectares; alsook in tekst). Het hoeft niet zo te zijn dat de meetwaarde minimaal gelijk moet zijn aan de streefwaarde om een goed te kunnen scoren. Dat hangt af van het uitgangspunt dat bij de bepaling van de streefwaarde is gehanteerd. In de toelichting wordt dat inzicht verschaft. Bijvoorbeeld als de streefwaarde is om 26.850 m₂ te scoren en de meetwaarde is 26.700 m₂ kan deze als goed zijn neergezet. Trend: Bij de weergave van de trend is gekeken naar hoe de meetwaarde zich heeft ontwikkeld ten opzichte van de vorige meting. Dit kan positief of negatief zijn. De grafische weergave geeft direct duidelijk weer hoe de trend is. In sommige gevallen is een lagere meetwaarde namelijk juist een positieve ontwikkeling.

Voort-gang	Trend	Ambitie	Omschrijving	Nulmeting	Streefwaarde 2024	Meetwaarde 2024
		1	Aantal gemeenten onder preventief financieel toezicht	PM	0	0
		1	Opkomst verkiezingen	PM	55%	N.v.t.
		2	Waardering openbaar vervoer op basis van de Klantenbarometer	7,5	≥ landelijk gemiddelde 2024	7,9 (landelijk gemiddelde 7,8)
		2		7,5	≥ landelijk gemiddelde 2024	7,9 (landelijk gemiddelde 7,8)
		3	Totale emissie broeikasgassen in Zuid-Holland (Mton)	40 Mton	33	36
		3	Totale emissie broeikasgassen in Zuid-Holland (Mton)	40 Mton	33	36
		3	Totale productie van hernieuwbare energie in Zuid-Holland (PJ)	13.4 PJ	41	34
		3		13.4 PJ	41	34
		4	Procentuele groei bruto regionaal product (BRP)	PM	1,3	1,5
		4	Procentuele werkgelegenheid	PM	72,3	73,2
		4	Restauratievolume	15	11,8%	12,6%
		5	Aantal KRW-grondwaterlichamen dat aan de KRW-doelen voldoet	3	Eventueel een meting op basis van de mid-term review 2024	4
		5	Aantal KRW-grondwaterlichamen dat aan de KRW-doelen voldoet	3	Eventueel een meting op basis van de mid-term review 2024	4
		5	Jaarlijkse groei van het aantal ha nieuw ingericht natuurgebied ten opzichte van de opgave	-	363	421
		5		-	363	421
		5	Jaarlijkse groei van het aantal ha nieuw natuurgebied in beheer ten opzichte van de opgave	27.476	88	-43
		5		27.476	88	-43

Toelichting

Aantal gemeenten onder preventief financieel toezicht
Alle gemeenten in Zuid-Holland zijn in 2024 onder repressief toezicht geplaatst.

Opkomst verkiezingen
Er hebben in 2024 geen provinciale verkiezingen plaatsgevonden.

Waardering openbaar vervoer op basis van de Klantenbarometer
In 2024 krijgt het openbaar vervoer in Zuid-Holland een 7,9 als klantwaardering. Dit is een lichte stijging ten opzichte van 2023 toen een 7,8 werd gegeven. In 2024 krijgt het regionaal openbaar vervoer landelijk een klantwaardering van 7,8 waarmee de beoordeling gelijk was aan 2023. We voldoen aan onze doelstelling van een gelijke of hogere waardering dan het landelijke cijfer. Het rapport zelf is te downloaden vanaf de site van de OV-Klantenbarometer .

Totale emissie broeikasgassen in Zuid-Holland (Mton)/Totale productie van hernieuwbare energie in Zuid-Holland (PJ)

De CO ₂ -emissie cijfers zijn de totale broeikasgasemissiecijfers volgens de scope 1 ‘bronbenadering’ (CO ₂ inclusief ‘overige broeikasgassen’.)
In voorgaande PZH jaarrekeningen zijn voor de Emissie cijfers alleen de CO ₂ -emissies gerekend zonder de ‘Overige broeikasgassen’.
Bronhouder van de data en indicatoren is Omgevingsdienst DCMR volgens de ‘PZH Monitor Energietransitie’ jaarrapportage.
De meetwaarde van Indicator ‘Totale productie Hernieuwbare energie’ is ook volgens deze rapportage.
De jaarlijkse streefcijfers worden ieder najaar berekend via extrapolatie vanaf 2015 op basis van de laatst beschikbare data.
Nulmeting jaar is voor indicator broeikasgasemissies 1990; voor Hernieuwbare energie is dat 2015

Conclusies/duiding Voortgang/Trend
De trend van de 2 wettelijke indicatoren PZH ‘Totale emissie broeikasgassen’ en ‘Totale productie van hernieuwbare energie’ gebruik zijn in 2023 (laatste datajaar) beiden verbeterd in vergelijking met een jaar eerder.

In 2023 is de totale uitstoot gedaald met 7%: van 38,4 in 2022 naar 35,7 Mton CO ₂ -eq in 2023.
De dalende uitstoot had in 2022 vooral met de hoge energieprijzen als gevolg van de Russische inval in Oekraïne te maken. In 2023 is de daling met name veroorzaakt door de verminderde elektriciteitsproductie van de (fossiele) elektriciteitssector. De uitstoot van die sector is 2,2 Mton gedaald ten opzichte van het jaar ervoor.

Het aandeel hernieuwbare energie is in 2023 gestegen tot 10,9% (of 33,5 PJ) van het energiegebruik. In 2022 was het hernieuwbare aandeel 9,1%.(of 31,7 PJ)
De toename van Hernieuwbare energie is voor een groot deel te danken aan de vermindering van het finaal energiegebruik zodat het relatieve belang van hernieuwbare energie meer bijdraagt dan een daadwerkelijk uitbreiding van de HE productie.
De HE-productie van zon-PV is gegroeid van 7,0 PJ in 2022 naar 8,6 PJ in 2023 en is daarmee de grootste HE-bron. De productie door wind groeide in 2023 het hardst: van 4,7 naar 7,0 PJ.

Totale emissie broeikasgassen in Zuid-Holland (Mton)
De totale CO ₂ -uitstoot (scope 1) in de provincie Zuid-Holland in 2023 is 35,7 Mton. Dat is 2,7 Mton lager dan in 2022 (38,4 Mton).

Totale productie van hernieuwbare energie in Zuid-Holland (PJ)
De totale productie van hernieuwbare energie in PZH was in 2023 33,5PJ. De Totale productie hernieuwbare energie in 2022 was 31,7 PJ. Dus in één jaar tijd is een toename van 1,8PJ gerealiseerd.

Procentuele groei bruto regionaal product (BRP)
Er zijn alleen nog landelijke cijfers bekend, afzonderlijke cijfers voor Zuid-Holland zullen pas later bekend worden. Het betreft verder nu nog een prognose uit het najaar van 2024, te weten op basis van de Macro-Economische Verkenningen 2025. Na een groei in 2023 van 0,7% is de groei dit jaar sterker en komt uit op 1,5%. Vanuit het verleden was in 2023 de regionale Zuid-Hollandse groei 0,5%, iets onder het landelijke cijfer van 0,7%.

Procentuele werkgelegenheid
Er zijn alleen nog landelijke cijfers bekend (73,2%; 0,2 procentpunt hoger dan in 2023), afzonderlijke cijfers voor Zuid-Holland zullen pas later bekend worden. Het betreft nu nog een prognose uit het najaar van 2024, te weten op basis van de Macro-Economische Verkenningen 2025. De afgelopen jaren was er 0,4 procentpunt minder werkgelegenheid in Zuid-Holland dan landelijk.

Restauratievolume
Eenheid: % Rijksmonumenten (exclusief oorspronkelijke functie woonhuis), weergegeven naar de staat van het casco, categorie ‘matig’ en ‘slecht’.
Met een KPI restauratie van 12,6% in 2024 is de streefwaarde voor dit jaar behaald. Voor de komende jaren is de verwachting dat het percentage zich als volgt ontwikkeld: 12,9% in 2025, 12,6% in 2026, en 12,5% in 2027.
Na een lichte stijging, zal er weer een lichte daling plaatsvinden. Dat is deels te verklaren door verbeterde monitoringstechnieken en betere toegang tot monumenten waardoor objecten die voorheen niet zijn opgenomen, nu wel in beeld zijn.
De portefeuille in de monitor is gegroeid. De opgave zit vooral in de erfgoedcategorieën Verdedigingswerken en Agrarische gebouwen. De verwachting is dat bij de update van de monitorgegevens in 2025 het resultaat positiever zal zijn, omdat dit aansluit bij de landelijke ontwikkeling.Toch is het verstandig om komende jaren een ‘vinger aan de pols’ te houden als het gaat om de ontwikkeling van de staat van onderhoud.

Aantal KRW-grondwaterlichamen dat aan de KRW-doelen voldoet
Recent, 20 december 2024, is het Koepelrapport Tussenevaluatie KRW door de Minister van IenW aan de 2e Kamer aangeboden. In het koepelrapport is de Zuid-Hollandse situatie omtrent de toestand van de 5 grondwaterlichamen onveranderd. Uit de tussenevaluatie blijkt dat er 4 grondwaterlichamen in goede toestand zijn en 1 onvoldoende. De trend is “stabiel”. In 2027 vindt de eerstvolgende officiële KRW-beoordeling plaats.

Toelichting op jaarlijkse groei aantal ha nieuw in gerichte natuurgebieden
Met de inrichting van gebieden in de Krimpenerwaard en Gouwe Wiericke en ecologische verbindingszone's is in 2024 een flinke stap voorwaarts gezet met de realisatie van 421 ha nieuwe natuur. Eerdere jaren werd duidelijk dat de realisatie van als NNN begrensde nieuwe natuur een tempoversnelling nodig had. Met deze realisatie is aangetoond dat de aanleg van nieuwe natuur in die versnelling terecht is gekomen. Met het voorbereidende werk dat in 2024 verricht is wordt er in 2025 veel werk aanbesteed en gestart met de uitvoering, waarmee het realisatietempo verder vergroot zal worden. Hiermee kan de trend als 'stabiel' geduid worden: verdere versnelling is nodig, maar het huidig realisatietempo vertoont een duidelijk stijgende lijn.

Toelichting op jaarlijkse groei van het aantal ha nieuw natuurgebied in beheer
De meetwaarde over 2024 is een negatief aantal hectares. Daarmee lijkt er geen groei geweest te zijn in het oppervlakte natuurgebied dat in beheer is maar zelfs een kleine afname. De verklaring hiervoor is dat in 2024 een aantal projecten gestart zijn om de natuurkwaliteit een impuls te geven. Deze worden gedurende de uitvoering uit de beheersubsidie gehaald. Hierdoor tellen deze hectares niet mee in de berekening hoeveel oppervlakte er in beheer is. Daardoor lijkt het alsof het areaal dat in beheer is juist is afgenomen. Na uitvoering van de projecten zullen deze hectares wel weer mee gaan tellen in deze indicator. In 2025 bekijkt de provincie of de berekening van deze indicator anders kan waardoor het effect van tussentijdse kwaliteitsimpulsen de meetwaarde niet beïnvloedt.